Η ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Γιώργος Ν. Οικονόμου

Δρ Φιλοσοφίας

Εκδ. Παπαζήση, 2008, σ. 160

O Aριστοτέλης άσκησε στη δημοκρατία της εποχής του ποικιλότροπη κριτική, η οποία σε πολλά σημεία είναι αστήρικτη και έχει έντονη ιδεολογική χροιά. Το παρόν βιβλίο διερευνά τις προσπάθειές του να συγκροτήσει εναλλακτική πρόταση. Η διερεύνηση αυτή αναγκαστικά διέρχεται από τις βασικές έννοιες της ηθικής και της πολιτικής του φιλοσοφίας, όπως συναντώνται στα Ηθικά και τα Πολιτικά. Εξετάζονται οι απόψεις του φιλοσόφου για συγκεκριμένα πολιτεύματα, καθώς και οι συμπάθειές του για ιστορικά πολιτικά πρόσωπα που είναι εκφραστές συντηρητικών ιδεών. Μέσα από την ανάλυση των νέων εννοιών (ηθικών, πολιτικών και φιλοσοφικών) που εισάγει ο Αριστοτέλης αναδεικνύεται η μείζων πρότασή του. Πρόκειται για μια προσπάθεια να συνδυασθούν στοιχεία από τα δύο κύρια πολιτεύματα, την ολιγαρχία και τη δημοκρατία. Στην προσπάθειά του όμως αυτή η δημοκρατία απογυμνώνεται από βασικές αρχές της έτσι ώστε να μετατραπεί εν τέλει σε μια «ολιγαρχία» και όχι σε μια «μετριοπαθή δημοκρατία» όπως συχνά υποστηρίζεται.

Aπό την άλλη πολλοί θεωρητικοί, αναζητώντας λύσεις για τη σημερινή κατάσταση, προσφεύγουν αξιωματικώς στην αριστοτελική θεωρία, παρακάμπτοντας την ζώσα πραγματικότητα που εξέθρεψε τον μεγάλο φιλόσοφο, και απαλείφοντας έτσι την πολιτική δημιουργία της δημοκρατικής πόλεως. Όμως η πρᾶξις, οι αξίες, οι θεσμοί και η οργάνωση της δημοκρατίας είναι καταστάλαγμα και ενσάρκωση ιδεών και αντιλήψεων, που επί δύο τουλάχιστον αιώνες αποτέλεσαν αντικείμενο δημοσίου διαλόγου στο πλαίσιο της πόλεως. Για τον λόγο αυτό, οι αντιλήψεις αυτές αξίζει να διερευνηθούν και να αντιπαραβληθούν με αυτές του Αριστοτέλη. Από την αντιπαράθεση αυτή προκύπτει ένα γόνιμο δίλημμα: άμεση δημοκρατία ή αριστοτελική πολιτεία; Το οποίο μπορεί σήμερα να αναδιατυπωθεί ως εξής: δημοκρατία ή κοινοβουλευτισμός;

Εδώ μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο: Εκδόσεις Παπαζήση [πατήστε το σύνδεσμο]