ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΕΝΙΝΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΟΥΣ

Γιώργος Ν. Οικονόμου

ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΕΝΙΝΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΟΥΣ

Κατ’ αρχάς να διευκρινισθεί ότι το άρθρο μου «Ο μύθος της οκτωβριανής επανάστασης» ήταν προορισμένο για εφημερίδα και ως εκ τούτου σε τέτοια περιορισμένα πλαίσια δεν μπορούσε να καλύψει αρκετές πλευρές του ζητήματος, για το οποίο άλλοι έχουν γράψει βιβλία και κάποιοι τόμους – μόνο για την περίοδο 1917-1921. Επί πλέον αυτό το άρθρο είναι μόνο ένα μέρος από την ευρύτερη εισήγησή μου στο διεθνές συνέδριο που έγινε στη Νομική Αθηνών τον Απρίλιο 2019 και θα δημοσιευθεί στα Πρακτικά του συνεδρίου. Επομένως ήταν φυσικό να παραλειφθούν κάποια στοιχεία – όχι να αποσιωπηθούν όπως νομίζουν κακόπιστα οι λενινιστές. Στην εισήγησή μου αυτή, που έχει ήδη αποσταλεί στον υπεύθυνο από τις 15 Μαΐου, υπάρχουν περισσότερα στοιχεία για το ζήτημα, μεταξύ αυτών και ότι οι Μπολσεβίκοι στο 2^ο Πανρωσικό Συνέδριο των σοβιέτ τον Οκτώβριο 1917 απέκτησαν την πλειοψηφία των αντιπροσώπων. Η πληροφορία αυτή υπάρχει άλλωστε και στο ήδη δημοσιευμένο άρθρο μου, αλλά οι λενινιστές την παρασιωπούν ή δεν την πρόσεξαν.

            Και λοιπόν; Μήπως αυτό δικαιολογεί το πραξικόπημα των Μπολσεβίκων και του Λένιν, την κατάργηση της Συντακτικής και των εκλογών, την διάλυση όλων των κομμάτων της Αντιπολίτευσης, την κατάργηση της ελευθερίας του τύπου, του συνεταιρίζεσθαι, των συγκετρώσεων, την κατάργηση κάθε ατομικού και ανθρωπίνου δικαιώματος, την απόλυτη κυριαρχία της μυστικής αστυνομίας, της περιβόητης Τσεκά, τις αυθαίρετες συλλήψεις, φυλακίσεις, βασανιστήρια, εξοντώσεις Εσέρων, Αναρχικών, Φιλελεύθερων κ.λπ.; Σύμφωνα με την λενινιστική αντίληψη το 51% ή το 61% έχει το δικαίωμα να αποκλείει και να εξοντώνει τους υπολοίπους. Μόνο μία αυταρχική αντίληψη και η λενινιστική ιδεολογία μπορoύν να υποστηρίξουν αυτήν την αντιδημοκρατική άποψη. 

            Ένα απαράδεκτο και έωλο επιχείρημα που προσκομίζουν οι φιλομπολσεβίκοι για να δικαιολογήσουν την κατάργηση της Συντακτικής είναι ότι αυτή ήταν αστικός θεσμός. Έχει το δικαίωμα δηλαδή ένα κόμμα να χαρακτηρίζει με τα δικά του μέτρα οτιδήποτε ως αστικό και να το καταργεί; Με την ίδια λογική ένα άλλο κόμμα θα έχει το δικαίωμα να χαρακτηρίζει οτιδήποτε ως προλεταριακό, κομμουνιστικό ή αναρχικό και να το καταργεί. Η λογική αυτή όπως είναι εμφανές είναι η απαρχή του φασισμού. Άλλωστε οι προσκομίζοντες το επιχείρημα αυτό μέσα σε αστικούς θεσμούς μεγάλωσαν, ανατράφηκαν, σπούδασαν και απέκτησαν αυτό που είναι σήμερα: Σχολεία, Λύκεια, Πανεπιστήμια, Μεταπτυχιακά, Διατριβές, Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, χώροι εργασίας, επιστήμη, ιατρική, φαρμακευτική, νοσοκομεία, ατομικές ελευθερίες και ανθρώπινα δικαιώματα, εφημερίδες, περιοδικά, βιβλιοθήκες, μουσεία, σινεμά, μουσική, θέατρο, φιλοσοφία, κοινωνιολογία^. για να μην μιλήσουμε για την τεχνολογία την οποία χρησιμοποιούν και εντός της οποίας κολυμπούν (τηλέφωνα, κινητά, κομπιούτερ, ίντερνετ, τηλεόραση, αυτοκίνητα). Όλα αυτά είναι αστικά, όμως κανείς λενινιστής δεν ζήτησε την κατάργησή τους ή τουλάχιστον κανείς δεν αρνήθηκε την χρήση τους. Όλοι τους μέσα σε, και από αυτούς, τους αστικούς κήπους σιτίζονται με ευχαρίστηση. Πρέπει  να σταματήσει επί τέλους αυτή η ανεπίγνωστη (;) υποκρισία.

            Οι υποστηρικτές του Λένιν και των Μπολσεβίκων φυσικά δεν λένε τίποτα για τα εγκλήματα - εδώ πράγματι πρόκειται για αποσιώπηση των τερατωδών πλευρών. Φθάνουν μέχρι του απεχθούς σημείου, να δικαιολογήσουν, έστω σε μερικές περιπτώσεις χωρίς να το αντιλαμβάνονται και να το συνειδητοποιούν, τα μπολσεβίκικα και λενινιστικά εγκλήματα, να δικαιολογήσουν το αυταρχικό και ανελεύθερο καθεστώς που εγκαθιδρύθηκε στη Ρωσία από τον Οκτώβριο του 1917. Εδώ ενεδρεύει η απορριπτέα ιησουίτικη αρχή «ο σκοπός δικαιώνει τα μέσα».

            Η Ρόζα Λούξεμπουργκ από πολύ ενωρίς (1918)  στην οξυδερκή κριτική της στις πρακτικές  των Μπολσεβίκων, είναι αντίθετη στη διάλυση της Συντακτικής, στην απαγόρευση των άλλων κομμάτων και στην κατάργηση των ατομικών ελευθεριών  και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θα παραθέσω δύο μόνο σύντομα αποσπάσματα από το κείμενό της με τα οποία στηρίζει τις απόψεις της: «Είναι γεγονός πασιφανές και αναμφισβήτητο ότι χωρίς απεριόριστη ελευθερία του τύπου, χωρίς το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι ελευθέρως είναι εντελώς αδύνατο να εννοηθεί η κυριαρχία των ευρύτερων λαϊκών στρωμάτων». Και το εκπληκτικό: «Η ελευθερία μόνο για τους οπαδούς της κυβέρνησης και μόνο για τα μέλη ενός κόμματος - όσο πολυάριθμα και αν είναι αυτά – δεν είναι ελευθερία. Η ελευθερία νοείται πάντα ελευθερία για εκείνον που σκέφτεται διαφορετικά...η ‘’ελευθερία’’ χάνει την αποτελεσματικότητά της όταν καταντάει προνόμιο».

            Το πρόταγμα της φεβρουαριανής επανάστασης ήταν η ελευθερία και η δημοκρατία, όπως δηλώνεται στις ανακοινώσεις των σοβιέτ, των κομμάτων και των άλλων οργανώσεων. Ενώ το πρόταγμα των Μπολσεβίκων και του Λένιν τον Οκτώβριο 1917 ήταν η με κάθε μέσον κατάληψη της εξουσίας και η διατήρησή της για την εδραίωση του μονοκομματικού κράτους και της δικτατορίας τους ως υποκατάστατο της περιβόητης «δικτατορίας του προλεταριάτου» - υπό την αιγίδα του Μαρξ, του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού. Το ζωτικό δίλημμα μετά τον Οκτώβριο ήταν προφανώς «Δημοκρατία ή Μπολσεβικισμός». Τα άλλα διλήμματα που εφευρίσκουν κάποιοι είναι ανιστορικά και μεταγενέστερα ιδεολογήματα προκειμένου να τα επιβάλουν στην ιστορική αλήθεια για να δικαιολογήσουν τα εγκλήματα. Επί πλέον τα ψευδοδιλήμματα οδηγούν αργά ή γρήγορα στην αναίρεση της δημοκρατίας και σε αυταρχικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα, όπως έγινε στην περίπτωση της Ρωσίας. Στην δημοκρατική αντίληψη σε οποιαδήποτε στιγμή το εκάστοτε δίλημμα δεν μπορεί παρά να έχει ως ένα σκέλος πάντοτε τη δημοκρατία (ή την ελευθερία).

            Από την άλλη το διαρκές πραξικόπημα των Μπολσεβίκων και του Λένιν και όλη η στρατηγική εγκαθίδρυσης του μονοκομμματικού αυταρχικού κράτους έγιναν πριν από την επέμβαση των ξένων δυνάμεων και πριν από τον εμφύλιο. Ο εμφύλιος άλλωστε προκλήθηκε ως αντίδραση στην ανελεύθερη στρατηγική και την τακτική των Μπολσεβίκων.

            Στην εισήγησή μου που θα δημοσιευθεί υπάρχουν επίσης  παραδείγματα από τα γραπτά του Λένιν και του Τρότσκι, στα οποία φαίνονται καθαρά οι ανελεύθερες και δικτατορικές αντιλήψεις τους, ήδη από το 1902. Δεν ήταν τυχαίες δηλαδή οι πραξικοπηματικές και εγκληματικές πράξεις τους, είχαν μακρύ παρελθόν και θεωρητικό υπόβαθρο. Υπήρξε αγαστή σύμπνοια (αντιδημοκρατικής) θεωρίας και πράξης - προσφιλές μοτίβο σε μαρξιστές και λενινιστές. Στην εισήγησή μου υπάρχουν επίσης και λίγα στοιχεία για τον τρόπο λειτουργίας των σοβιέτ, όπως και η σχετική βιβλιογραφία σημαντικών ιστορικών και ερευνητών που τεκμηριώνουν τα εγκλήματα και την πορεία του λενινισμού προς τον ολοκληρωτισμό. Οι καταστροφές που έφερε το πραξικόπημα των Μπολσεβίκων είναι πια καταγεγραμμένες και αποδεδειγμένες, είναι δύσκολο να συγκαλυφθούν από τις φιλολενινιστικές αφηγήσεις.

                  Ο λενινισμός ήταν ένα από τα βασικά στοιχεία του μαρξισμού-λενινισμού που κυριάρχησε μέχρι το 1980 και έκτοτε υπέστη θλιβερή κατάρρευση. Η λεγόμενη «οκτωβριανή επανάσταση» είναι ο τελευταίος μύθος της λενινιστικής αφήγησης, οπότε η κατάρριψή του σημαίνει την κατάρρευση όλης της παραδοσιακής αριστερής αντίληψης και ιδεολογίας, σημαίνει κατάρρευση των ιερών και οσίων της «επίγειας θρησκείας». Έτσι εξηγείται η μάταιη αντίσταση των λενινιστών που υπερασπίζονται τα «ζωτικά ψεύδη» τους.

            Το παρήγορο είναι ότι οι φιλομπολσεβίκοι έφθασαν μέχρι τον φιλικό περίγυρο του Καστοριάδη (Maurice Brinton), οπότε φυσιολογικά θα φθάσουν και στον ίδιο κάποτε, και φυσικά δεν θα μας πούν ποτέ τις απόψεις του επί του συγκεκριμένου θέματος, εκτός και άν εν τω μεταξύ έχουν απεγκλωβισθεί από τον λενινισμό.  Η αλήθεια είναι ότι το ζήτημα είναι ευρύ και δεν λύνεται έτσι, ούτε ασφαλώς με τουφεκιές στο φέισμπουκ. Ήδη αυτό που γράφω εδώ είναι ένα ακόμη άρθρο για τις ανάγκες της παρούσης συζήτησης. Άλλωστε και τα περιορισμένα πλαίσια των εισηγήσεων του Συνεδρίου (3500 λέξεις) δεν βοηθούν πολύ την συζήτηση. Χρειάζονται μεγαλύτερα κείμενα. Ας περιμένουμε πάντως την δημοσίευση των Πρακτικών του συνεδρίου μέχρι το φθινόπωρο οπότε τα ξαναλέμε. Ας μου επιτραπεί προς το παρόν να παραπέμψω σε ένα προηγούμενο σχετικό κείμενό μου με τίτλο «Άμεση δημοκρατία και κομμουνισμός», από το βιβλίο μου Άμεση δημοκρατία. Αρχές, επιχειρήματα, δυνατότητες, Παπαζήσης 2014. Καλό πάντως θα ήταν να γίνει μία δημόσια συζήτηση με επαρκείς τοποθετήσεις, στην οποία προσωπικώς είμαι διαθέσιμος. Αυτή η ανάγκη ευρύτερου διαλόγου προέκυψε αλλωστε και από το Συνέδριο, αφού εκεί δεν έγινε ουσιαστική αντιπαράθεση λόγω ελλείψεως χρόνου. Ίδωμεν...